LONDON, ngày 8 tháng 7 (Reuters) – Sản xuất thủy điện toàn cầu đã giảm xuống mức thấp nhất trong 5 năm vào năm ngoái do lượng mưa thấp hơn trung bình trên khắp Trung Quốc, Bắc Mỹ và Ấn Độ, góp phần vào mức tiêu thụ và phát thải nhiên liệu hóa thạch kỷ lục vào năm 2023.
Theo Thống kê Thẩm định Năng lượng Thế giới do Viện Năng lượng Vương quốc Anh công bố, sản lượng thủy điện toàn cầu đạt 4.240 tỷ kilowatt giờ (kWh) vào năm 2023, giảm từ mức kỷ lục 4.359 tỷ kWh vào năm 2020.
Sự suy thoái trong ba năm qua là lớn nhất từng được ghi nhận, buộc các nhà sản xuất lớn nhất thế giới phải quay trở lại các nhà máy điện than và khí đốt để thay thế sản lượng bị mất, làm trầm trọng thêm xu hướng tăng sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Nhưng thủy điện được dự báo sẽ phục hồi trong năm nay nhờ lượng mưa và tuyết tan nhiều hơn ở các khu vực trọng điểm, điều này sẽ kết hợp với việc triển khai nhanh chóng năng lượng gió và mặt trời để hạn chế tăng trưởng sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong năm 2024.
Sản xuất thủy điện toàn cầu tập trung rất cao, với hai phần ba sản lượng tập trung ở chỉ bảy quốc gia – Trung Quốc (30%), Brazil (9%), Canada (9%), Hoa Kỳ (6%), Nga (5%), Ấn Độ (4%) và Na Uy (3%).
Sản lượng của Trung Quốc đã giảm mạnh 96 tỷ kWh trong năm 2023 so với ba năm trước đó, chiếm 80% sản lượng bị mất trên toàn thế giới, theo Thống kê Thẩm định.
Hạn hán kéo dài ở miền nam và miền trung Trung Quốc đã cắt giảm lượng nước trên sông Dương Tử và các hệ thống sông khác, làm giảm sản lượng điện ngay cả khi nước này đưa các đập và tua bin thủy điện mới vào hoạt động.
Nhưng cũng có những sự sụt giảm mạnh so với ba năm trước đó ở Hoa Kỳ (-46 tỷ kWh), Canada (-22 tỷ kWh), Ấn Độ (-15 tỷ kWh) và Nga (-15 tỷ kWh).
Tại Hoa Kỳ, sản lượng thủy điện giảm xuống mức thấp nhất trong 22 năm, chủ yếu là do hạn hán kéo dài ở miền tây đất nước, theo dữ liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ.
PHỤC HỒI THỦY ĐIỆN
Triển vọng đối với các nhà máy thủy điện đang có vẻ hứa hẹn hơn trong năm nay, với lượng mưa và tuyết rơi dày hơn ở hầu hết các khu vực sản xuất chính, có khả năng sẽ thúc đẩy mức tăng sản lượng kỷ lục trong một năm.
Sản lượng của Trung Quốc đã tăng 57 tỷ kWh (16%) trong năm tháng đầu năm 2024 so với năm 2023, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia.
Kể từ đó, các khu vực miền nam và miền trung đã bị ngập lụt do lượng mưa gió mùa lớn hơn bình thường, gây ra nhiều cảnh báo lũ lụt trên sông Dương Tử và các hệ thống sông khác.
Với phần lớn mùa lũ chính vẫn diễn ra vào tháng 7 và tháng 8, sản xuất điện của Trung Quốc đang trên đà thiết lập các kỷ lục mới vì lưu lượng sông lớn cho phép nước này tận dụng toàn bộ các tua bin mới được lắp đặt.
Tính đến tháng 5 năm 2024, Trung Quốc đã lắp đặt 423 triệu kilowatt (kW) công suất phát điện, tăng từ 370 triệu kW khi sản lượng đạt đỉnh vào năm 2020, do đó có tiềm năng tăng sản lượng đáng kể nếu lưu lượng sông đủ cao.
Tại Brazil, thủy điện đã lập kỷ lục mới 206 tỷ kWh trong năm tháng đầu năm, vượt qua mức cao trước đó là 199 tỷ kWh.
Các hồ chứa kết nối với hệ thống truyền tải điện chính của Đông Nam và Trung Tây, chiếm phần lớn tiềm năng thủy điện của cả nước, đang dự trữ đủ nước để sản xuất 101 tỷ kWh vào cuối tháng 6.
Mức lưu trữ giảm so với 129 tỷ kWh cùng thời điểm năm ngoái nhưng vẫn là mức cao nhất kể từ năm 2012, theo dữ liệu từ nhà điều hành truyền tải của đất nước.
Sản xuất thủy điện của Hoa Kỳ cũng bắt đầu phục hồi sau mức thấp của năm ngoái, với dự báo của chính phủ là 6% trong năm 2024.
Ở Trung Quốc, than là nguồn thay thế chính cho thủy điện, trong khi ở Brazil và Hoa Kỳ là khí đốt, vì vậy sự phục hồi của thủy điện có thể sẽ cắt giảm lượng tiêu thụ và phát thải nhiên liệu hóa thạch.
Nếu mức phục hồi thủy điện đủ lớn và đi kèm với việc triển khai nhanh chóng các trang trại gió và mặt trời, cả hai đều có vẻ khả thi, thì nó có thể đủ để tạo ra đỉnh điểm trong việc đốt than và phát thải nhiên liệu hóa thạch, ít nhất là tạm thời.
Cre: Reuters – biên soạn bởi EDU TRADE
