Trong một phát ngôn gây chấn động dư luận quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng nếu sáp nhập vào Mỹ và trở thành bang thứ 51. Phát ngôn này một lần nữa làm dấy lên tranh luận về chính sách đối ngoại của chính quyền Trump và quan hệ Mỹ – Canada trong bối cảnh căng thẳng thương mại và quốc phòng gia tăng.
Trump đề nghị Canada chọn giữa độc lập và quyền tiếp cận Vòm Vàng
Ngày 27/5, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social rằng Canada mong muốn tham gia hệ thống phòng thủ tên lửa tối tân “Vòm Vàng” của Mỹ – một dự án trị giá hàng trăm tỷ USD được thiết kế để bảo vệ nước Mỹ trước các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa từ bên ngoài.
Tuy nhiên, ông Trump đưa ra hai lựa chọn rõ ràng:
“Canada rất muốn tham gia hệ thống Vòm Vàng tuyệt vời của chúng ta. Tôi nói họ cần bỏ ra 61 tỷ USD nếu vẫn giữ vị thế là quốc gia riêng biệt và không ngang hàng. Mức giá sẽ chỉ còn 0 USD nếu họ trở thành bang thứ 51 thân yêu của chúng ta.”
Phát ngôn này khiến giới quan sát bất ngờ và lập tức trở thành chủ đề nóng. Nhiều người đặt câu hỏi liệu Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng có phải là đề xuất nghiêm túc hay chỉ là chiến thuật đàm phán cứng rắn thường thấy của ông Trump.
Phản ứng từ phía Canada và Hoàng gia Anh
Chính phủ Canada chưa đưa ra bình luận chính thức về phát ngôn của ông Trump. Tuy nhiên, cùng ngày, Vua Charles III – nguyên thủ quốc gia của Canada – có bài phát biểu lịch sử tại quốc hội nước này, ca ngợi Canada là “quốc gia hùng mạnh và tự do”.
Lời phát biểu của Quốc vương Anh được xem là thông điệp ẩn ý phản bác đề xuất của Trump. Trước đó, Thủ tướng Canada Mark Carney, khi thăm Nhà Trắng đầu tháng 5, đã khéo léo từ chối lời đề nghị của ông Trump, khẳng định “Canada không phải để bán”.
Vòm Vàng – dự án quốc phòng tham vọng bậc nhất của Mỹ
Hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Vàng được ông Trump công bố vào tuần trước. Dự kiến tiêu tốn khoảng 175 tỷ USD, hệ thống này được kỳ vọng sẽ hoạt động vào năm 2029 – trùng với thời điểm kết thúc nhiệm kỳ tổng thống hiện tại của ông Trump (nếu tái đắc cử).
Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng nếu đồng ý trở thành một phần lãnh thổ của Mỹ – điều kiện mà nhiều người cho rằng không thực tế nhưng vẫn phản ánh chiến lược quốc phòng đầy toan tính của Washington.
Canada và Mỹ: Đồng minh phòng thủ nhưng vẫn có khoảng cách
Dù là đối tác trong NATO và cùng tham gia Bộ tư lệnh Phòng thủ Không gian Bắc Mỹ (NORAD), Mỹ và Canada vẫn tồn tại nhiều bất đồng. Trump từng gây tranh cãi khi áp thuế nhập khẩu cao với hàng hóa Canada và siết kiểm soát biên giới.
Tuy vậy, Thủ tướng Mark Carney xác nhận hai nước đang đàm phán về hợp tác phát triển hệ thống Vòm Vàng. Điều này cho thấy dù có khác biệt về quan điểm chính trị, nhưng nhu cầu bảo vệ không gian lục địa Bắc Mỹ vẫn là ưu tiên chung.
Giới chuyên gia nói gì về đề xuất gây sốc?
Nhiều chuyên gia cho rằng Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng là một cách nói có tính chất gây áp lực để buộc Ottawa phải đóng góp tài chính lớn hơn vào hệ thống phòng thủ chung.
Theo nhà phân tích quân sự John Pike:
“Đề xuất của ông Trump có thể không khả thi về mặt chính trị, nhưng lại rất hiệu quả trong việc kích hoạt cuộc thảo luận về nghĩa vụ chia sẻ chi phí an ninh giữa các đồng minh.”
Mục tiêu chính trị và thông điệp quốc tế
Một số nhà phân tích cho rằng tuyên bố rằng Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng nếu gia nhập Mỹ thực chất là một chiến thuật đối ngoại nhằm:
-
Ép Canada tăng ngân sách quốc phòng
-
Củng cố hình ảnh “nước Mỹ trước tiên”
-
Tạo sức ép trong các cuộc đàm phán song phương
-
Phát tín hiệu răn đe đến các đối thủ chiến lược như Nga và Trung Quốc
Kết luận: Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng – đề xuất thật hay chỉ là phép thử?
Tuyên bố rằng Canada sẽ được miễn phí Vòm Vàng nếu trở thành bang thứ 51 của Mỹ là một bước đi chưa từng có trong lịch sử ngoại giao hiện đại. Dù khả năng thực thi rất thấp, phát ngôn của ông Trump đang đặt Canada vào thế lựa chọn giữa chi trả hàng chục tỷ USD hay tiếp tục phụ thuộc vào hệ thống phòng thủ riêng biệt.
Trong khi đó, dư luận Canada đang theo dõi sát diễn biến, đồng thời chờ đợi phản ứng chính thức từ chính phủ. Dù đồng minh thân cận, hai quốc gia vẫn có sự khác biệt sâu sắc về chủ quyền, bản sắc và lợi ích chiến lược.
Tin Hot:
- Giá vàng hôm nay
- Giá bạc hôm nay
- Giá cà phê hôm nay
- Giá xăng dầu hôm nay
- Giá cao su hôm nay
- Gia thép hôm nay
- Tham vọng xây dựng hải quân biển xanh của ông Kim Jong-un: Tín hiệu răn đe mới từ Bình Nhưỡng
- Ông Trump nói đàm phán với EU có tín hiệu tích cực, tạm lùi áp thuế 50%
- Việt – Pháp kêu gọi thúc đẩy hòa bình cho Ukraine và Trung Đông
- Mỹ có thể dừng phỏng vấn visa du học: Siết chặt an ninh, kiểm tra mạng xã hội
Đức Huy
