Trong bài phát biểu tại Hội nghị Tương lai châu Á lần thứ 30 tổ chức tại Tokyo, Nhật Bản ngày 30/5, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã nhấn mạnh rằng các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời tạo ra nhiều thách thức chưa từng có tiền lệ cho các nền kinh tế, đặc biệt là tại khu vực châu Á.

Thế giới đối mặt với biến động đa chiều

Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhận định, thế giới hiện đang trải qua một giai đoạn nhiều biến động và bất định. Những cú sốc địa chính trị, xung đột quân sự, bảo hộ thương mại, biến đổi khí hậu, dịch bệnh… đang diễn ra với tần suất và mức độ ngày càng cao. Các yếu tố này không tồn tại riêng rẽ mà đan xen phức tạp, tạo ra một môi trường toàn cầu đầy bất ổn.

Trong bối cảnh đó, các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu, ảnh hưởng sâu sắc tới cấu trúc của nền kinh tế, đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các quốc gia phải thích nghi nhanh chóng. Phó thủ tướng khẳng định đây là một bước ngoặt mang tính thời đại, đòi hỏi tư duy mới và hành động quyết liệt hơn từ các nhà hoạch định chính sách.

Thách thức đối với mô hình tăng trưởng truyền thống

Một trong những khó khăn lớn mà các nền kinh tế phải đối mặt là sự suy giảm của các động lực tăng trưởng truyền thống. Trước đây, sự phát triển “thần kỳ” của châu Á phần lớn đến từ việc tận dụng tối đa các cơ hội của toàn cầu hóa. Tuy nhiên, điều kiện thuận lợi ấy đang thay đổi căn bản khi các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu một cách sâu rộng, buộc các nước phải điều chỉnh chiến lược phát triển.

Đặc biệt, sự cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt giữa các cường quốc cũng đang làm xói mòn niềm tin vào các cơ chế hợp tác đa phương. Vai trò của hệ thống luật pháp quốc tế và các thể chế toàn cầu đang bị thách thức nghiêm trọng bởi làn sóng chủ nghĩa dân tộc trỗi dậy.

Châu Á vẫn giữ vai trò đầu tàu tăng trưởng

Tuy nhiên, trong bối cảnh đầy khó khăn này, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vẫn tin tưởng châu Á có đầy đủ điều kiện để vượt qua và tiếp tục giữ vai trò là động lực chính của nền kinh tế toàn cầu. Châu Á là khu vực tăng trưởng năng động, ổn định, có mạng lưới sản xuất công nghiệp đa dạng và đang trở thành trung tâm của sự chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Điển hình là các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời mở ra nhiều cơ hội để các nước châu Á tăng tốc phát triển, nếu biết tận dụng lợi thế và tăng cường liên kết khu vực.

Đề xuất 5 nhóm giải pháp chiến lược từ Việt Nam

Tại hội nghị, Việt Nam đã đề xuất 5 nội dung trọng tâm mà châu Á cần tiên phong thực hiện:

Đổi mới cơ chế hợp tác đa phương, củng cố hệ thống thương mại tự do theo nguyên tắc “cùng thắng”.
Thúc đẩy khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo – trọng tâm trong bối cảnh các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu.
Đẩy mạnh phát triển bao trùm, lấy người dân làm trung tâm và động lực của chính sách.
Kiến tạo mô hình kinh tế mới, đặc biệt là kinh tế xanh và chuyển đổi số.
Tăng cường đoàn kết và hợp tác khu vực, tôn trọng lẫn nhau vì lợi ích chung.

Tầm nhìn phát triển của Việt Nam và quan hệ Việt – Nhật

Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cũng chia sẻ tầm nhìn phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Sau gần 40 năm Đổi mới, Việt Nam đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành nền kinh tế lớn thứ 32 thế giới, thuộc top 20 quốc gia hàng đầu về thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài (FDI). GDP bình quân đầu người năm 2024 đạt 4.700 USD, tiệm cận ngưỡng thu nhập trung bình cao.

Tuy nhiên, với một nền kinh tế có độ mở lớn, Việt Nam cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ các biến động toàn cầu, đặc biệt là khi các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu, đặt ra yêu cầu về cải cách mạnh mẽ và hợp tác quốc tế sâu rộng.

Ông cũng khẳng định Việt Nam coi Nhật Bản là đối tác chiến lược hàng đầu, người bạn chân thành và tin cậy trong hành trình phát triển, đồng thời kêu gọi “nối vòng tay lớn” giữa các quốc gia trong khu vực để cùng vượt qua khó khăn, hướng tới hòa bình và thịnh vượng.

Kết luận: Đoàn kết là sức mạnh vượt qua chuyển đổi toàn cầu

Phó thủ tướng đã kết thúc bài phát biểu bằng việc trích dẫn hai câu nói quen thuộc: “Một mũi tên dễ gãy, ba mũi tên khó bẻ” của Nhật Bản và “Ba cây chụm lại nên hòn núi cao” của Việt Nam. Những hình ảnh này cho thấy thông điệp xuyên suốt mà ông muốn gửi gắm: đoàn kết là nền tảng để vượt qua thời kỳ mà các ngành công nghệ mới đang thay đổi chuỗi giá trị toàn cầu.

Tin Hot: