Sự kiện một nhà hoạt động bảo thủ bị hành hung tại Đại học California – Berkeley vào năm 2019 đã trở thành cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ. Từ một vụ ẩu đả tưởng chừng nhỏ lẻ, phong trào chống lại những gì giới bảo thủ cho là “khuynh hướng cấp tiến trong học thuật” đã trở thành một chiến dịch quốc gia dưới thời chính quyền Donald Trump, đặc biệt sau khi ông tái đắc cử năm 2024.

Vụ việc tại UC Berkeley: Tia lửa của cuộc chiến lớn

Vào ngày 19/2/2019, Hayden Williams – một nhà hoạt động bảo thủ – bị hành hung khi kêu gọi sinh viên tham gia tổ chức Turning Point USA tại Đại học California – Berkeley. Một người đàn ông tên Zachary Greenberg đã lao tới, cãi cọ và đấm thẳng vào mặt Williams. Dù cả hai không phải sinh viên của trường, đoạn video ghi lại cảnh hành hung đã nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội.

Vụ việc này không chỉ thu hút sự chú ý của dư luận mà còn trở thành cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ. Tổng thống Trump, sau khi xem sự việc trên kênh Fox News, đã mời Williams phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ và sau đó ký sắc lệnh yêu cầu các đại học phải bảo vệ quyền tự do ngôn luận nếu muốn tiếp tục nhận tài trợ liên bang.

Từ khái niệm đến hành động: Chính sách chống lại các trường đại học

Trước sự kiện này, ý tưởng siết kiểm soát các trường đại học đã được nhiều cố vấn trong chính quyền Trump thảo luận nhưng chưa có bước đi cụ thể. Sau vụ UC Berkeley, ông Trump tuyên bố rõ ràng sẽ không chấp nhận bất kỳ hành vi nào vi phạm quyền tự do ngôn luận trong các trường đại học.

Chính quyền Trump bắt đầu thực hiện các biện pháp mạnh, bao gồm việc đe dọa cắt tài trợ liên bang với các đại học danh tiếng như Harvard, Columbia, MIT… Đây được xem là kết quả trực tiếp từ cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ, đánh dấu sự chuyển dịch lớn trong cách tiếp cận giáo dục đại học của chính phủ liên bang.

Sắc lệnh hành pháp và phản ứng trái chiều

Sắc lệnh hành pháp được Tổng thống Trump ký vào tháng 3/2019 vấp phải nhiều chỉ trích, không chỉ từ đảng Dân chủ mà cả một số thành viên đảng Cộng hòa. Thượng nghị sĩ Lamar Alexander, Chủ tịch Ủy ban Giáo dục Thượng viện lúc bấy giờ, đã đặt câu hỏi liệu sắc lệnh có vi hiến khi can thiệp vào quyền tự do học thuật.

Tuy vậy, ông Trump và các đồng minh vẫn kiên quyết đẩy mạnh chiến dịch. Trong nhiệm kỳ thứ hai, chiến dịch này được mở rộng thành một cuộc cải tổ toàn diện nhằm vào các trường đại học mà phe bảo thủ cho là đang bị ảnh hưởng bởi tư tưởng cấp tiến, bài phương Tây hoặc bài Do Thái.

Từ Dải Gaza đến các cuộc điều tra quốc hội

Cuộc chiến chống lại các trường đại học Mỹ càng được tiếp sức sau làn sóng biểu tình ủng hộ Palestine diễn ra tại các trường Ivy League sau cuộc xung đột giữa Israel và Hamas vào tháng 10/2023. Hàng loạt sinh viên dựng lều, biểu tình phản đối chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza.

Điều này trở thành cái cớ để Quốc hội Mỹ, với sự hậu thuẫn của ông Trump, mở các cuộc điều tra nhắm vào các trường như Harvard, Columbia và MIT, với cáo buộc không bảo vệ sinh viên Do Thái. Những phiên điều trần gay gắt, đặc biệt do nghị sĩ Elise Stefanik dẫn đầu, đã khiến nhiều hiệu trưởng phải từ chức.

Những diễn biến đó chính là hệ quả kéo dài từ cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ, chứng minh sức ảnh hưởng chính trị của một sự kiện tưởng như cá nhân.

Lực lượng chuyên trách và danh sách đen các trường đại học

Tháng 1/2024, Quỹ Di sản cùng các đồng minh của ông Trump đã thành lập Lực lượng Chuyên trách Quốc gia chống chủ nghĩa bài Do Thái (NTFCA). Trong vòng vài tuần sau khi ông Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai, Bộ Tư pháp đã công bố danh sách 10 đại học nằm trong tầm ngắm, gồm Harvard, Columbia, Duke, NYU, Pennsylvania và nhiều đại học lớn khác.

Việc cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ không chỉ là một biểu tượng chính trị mà còn trở thành cơ sở để ông và các cộng sự triển khai hàng loạt biện pháp hành chính mạnh tay, từ điều tra, cắt giảm tài trợ đến việc xem xét thu hồi quy chế miễn thuế của các tổ chức bị coi là “kích động thù hận”.

Tổng thống Trump và mục tiêu cải cách hệ thống đại học

Gần đây, ông Trump tuyên bố muốn chuyển một phần ngân sách liên bang từ các trường danh giá sang hệ thống giáo dục nghề. Ông đặc biệt nhắm vào Harvard, nơi từng nhận gần 9 tỷ USD tài trợ nghiên cứu, cho rằng “một đại học giàu có như vậy không cần thêm tiền của chính phủ”.

Harmeet Dhillon, hiện là người đứng đầu bộ phận dân quyền Bộ Tư pháp, cho biết hàng ngày đều theo dõi các khiếu nại về phân biệt đối xử tại các đại học để mở điều tra. Theo bà, Harvard và Columbia đang nằm trong “tầm ngắm” của chiến dịch mới.

Kết luận: Một cú đấm – Nhiều hậu quả

Rõ ràng, cú đấm thúc đẩy ông Trump tung đòn với các đại học Mỹ đã trở thành biểu tượng cho bước ngoặt trong chính sách giáo dục đại học của chính quyền Mỹ dưới thời Trump. Từ một sự kiện tưởng như nhỏ lẻ, ông Trump đã biến nó thành động lực để phát động chiến dịch cải tổ toàn diện, nhắm vào các trường bị xem là không tuân thủ các giá trị cốt lõi như tự do ngôn luận và chống phân biệt đối xử.

Tin Hot: