Sở giao dịch hàng hóa: Trụ cột hiện đại trong nền kinh tế thị trường Việt Nam

Giao dịch hàng hóa – Giải pháp giảm thiểu rủi ro nông nghiệp

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng, Sở giao dịch hàng hóa đang khẳng định vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và phòng ngừa rủi ro giá cả cho người dân và doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, bài toán “được mùa mất giá” vẫn là vấn đề nan giải đối với nông nghiệp Việt Nam. Câu chuyện về giá sầu riêng chất lượng cao (Ri6) lao dốc từ 170.000 đồng/kg xuống chỉ còn 35.000 – 40.000 đồng/kg là một ví dụ điển hình. Nguyên nhân chủ yếu là do sự phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu, thiếu công cụ bảo hiểm giá, dẫn đến thế bị động khi cung vượt cầu hoặc thị trường gặp khó khăn.

Thành công của ngành cà-phê nhờ vào cơ chế giao dịch hàng hóa

Tuy nhiên, ngành cà-phê đã có bước chuyển mình tích cực nhờ áp dụng hình thức giao dịch hàng hóa hiện đại. Sau giai đoạn khủng hoảng kéo dài từ 2008 – 2016, hiện nay, sản lượng cà-phê của Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ. Theo báo cáo ngày 19/05/2025 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), niên vụ 2023/2024 đạt 27,5 triệu GEB, và dự kiến sẽ tăng lên 31 triệu GEB vào năm 2026.

Giá cà-phê cũng ghi nhận mức tăng mạnh từ 50.000 – 60.000 đồng/kg năm 2023 lên 130.000 đồng/kg đầu năm 2025. Sự tăng trưởng này phần lớn đến từ việc giao dịch qua Sở giao dịch hàng hóa, cho phép tiếp cận giá cà-phê toàn cầu theo thời gian thực, gia tăng tính minh bạch và ổn định cho người trồng và doanh nghiệp xuất khẩu.

Hợp đồng tương lai – Công cụ tài chính phòng vệ hiệu quả

Một điểm đáng chú ý là việc sử dụng Hợp đồng tương lai trong giao dịch hàng hóa. Công cụ này giúp doanh nghiệp chủ động “khóa giá” bán trước, giảm thiểu rủi ro khi thị trường biến động, từ đó bảo đảm lợi nhuận ổn định. Đây là bước tiến quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam tiệm cận chuẩn quốc tế và nâng cao năng lực quản trị tài chính.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong, Sở giao dịch hàng hóa không chỉ tạo điều kiện minh bạch hóa giá cả, mà còn góp phần cân bằng cung cầu, giảm bớt thao túng giá và hình thành một thị trường tài chính hàng hóa hiện đại – phù hợp với tinh thần phát triển kinh tế tư nhân của Nghị Quyết 68.

Vai trò của MXV và sự liên kết quốc tế

Hiện tại, Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) là đơn vị duy nhất được cấp phép tổ chức giao dịch hàng hóa tại Việt Nam. MXV đã liên thông với 10 sở giao dịch quốc tế như ICE, CME, SGX và cung cấp giao dịch cho 46 mặt hàng, thu hút 30 công ty thành viên với giá trị giao dịch trung bình từ 5.000 – 7.000 tỷ đồng/ngày.

Phó Tổng Giám đốc MXV – ông Nguyễn Ngọc Quỳnh cho biết hệ thống giao dịch M-System do MXV phát triển cho phép xử lý khối lượng lớn với tốc độ nhanh, đảm bảo an toàn cho hàng nghìn nhà đầu tư mỗi ngày.

Chính sách hỗ trợ mạnh mẽ từ cơ quan quản lý

Sự phát triển của Sở giao dịch hàng hóa không thể thiếu vai trò kiến tạo của các bộ ngành. Bộ Công thương đã chủ động xây dựng dự thảo thay thế Nghị định 158/2006/NĐ-CP và 51/2018/NĐ-CP với ba trụ cột:

1. Đơn giản hóa thủ tục gia nhập thị trường, đảm bảo chất lượng thành viên

2. Hoàn thiện khung pháp lý cho các chủ thể tham gia giao dịch

3. Tăng cường giám sát và xử lý vi phạm, đảm bảo minh bạch và cạnh tranh lành mạnh

Trong khi đó, Bộ Tài chính cũng đã đưa ra chính sách thuế VAT phù hợp với thông lệ quốc tế, đồng thời đang phối hợp xây dựng chế độ kế toán chuyên biệt cho sản phẩm phái sinh hàng hóa – giúp tăng độ tin cậy trong báo cáo tài chính và thu hút nhà đầu tư quốc tế.

Về phía Ngân hàng Nhà nước, Thông tư 20/2022/TT-NHNN đã hướng dẫn cụ thể về thanh toán và chuyển tiền trong giao dịch hàng hóa, tạo hạ tầng vững chắc cho hệ sinh thái tài chính hiện đại. Đồng thời, cơ chế giám sát chặt chẽ được thiết lập nhằm đảm bảo an toàn và an ninh cho thị trường.

Kết luận: Đòn bẩy phát triển bền vững nền kinh tế

Rõ ràng, Sở giao dịch hàng hóa đang đóng vai trò then chốt trong việc hiện đại hóa kinh tế Việt Nam. Với khả năng phòng ngừa rủi ro giá, tạo lập kênh đầu tư tài chính minh bạch, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp bền vững và hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập toàn cầu, đây chính là công cụ không thể thiếu của một nền kinh tế thị trường hiện đại.

Tin Hot:

• Giá vàng hôm nay
• Giá bạc hôm nay
• Giá cà phê hôm nay
• Giá xăng dầu hôm nay
• Giá cao su hôm nay
• Giá thép hôm nay
• Trump tuyên bố sẽ thắng Harvard, đe dọa cắt hàng tỷ USD viện trợ
• Phương Tây dỡ bỏ hết hạn chế về vũ khí tầm xa cho Ukraine, tạo thế trận mới trên chiến trường
• S-400 Ấn Độ hạ máy bay mắt thần Pakistan trong xung đột 4 ngày
• Triều Tiên chỉ trích dự án Vòm Vàng của Mỹ: “Nguy cơ biến vũ trụ thành chiến trường hạt nhân”
• Ukraine để lọt loạt tên lửa trong đòn tập kích lớn kỷ lục của Nga
• Ông Trump: Sinh viên nước ngoài chiếm suất của người Mỹ ở Harvard
• Ông Trump tuyên bố sẽ thắng Harvard và cắt viện trợ hàng tỷ USD
• Tổng thống Pháp dạo phố cổ Hà Nội, giao lưu thân thiện với người dân
• Xe chiến đấu bộ binh Nga lắp giáp con nhím để đối phó drone FPV
• Tỷ lệ đánh chặn UAV Nga của Ukraine giảm mạnh từ 90% xuống 30% – nguyên nhân và hệ quả
• Ukraine lần đầu thừa nhận Nga đạt bước tiến vượt biên giới ở vùng Sumy
• Ý đồ của Nga khi dội “mưa UAV” kỷ lục và tên lửa xuống Ukraine
• Khí tài đặc biệt của Ukraine gây mối đe dọa lơ lửng trên không với Nga
• Ông Trump: Phát ngôn của ông Zelensky gây rắc rối cho Ukraine
• Nga nói ông Trump quá xúc động sau các đợt không kích Ukraine
• Nỗi Thất Vọng Của Ông Trump Với Nỗ Lực Chấm Dứt Xung Đột Ukraine

Đức Huy