Trong diễn biến mới nhất liên quan đến chính sách thương mại gây tranh cãi của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump sau khi Tòa án Thương mại Quốc tế (CIT) tuyên bố chặn đứng quyết định áp thuế nhập khẩu theo Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp (IEEPA). Quyết định tạm thời này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến pháp lý giữa chính phủ Mỹ và các doanh nghiệp nhỏ phản đối chính sách thuế của Trump.

Tòa phúc thẩm tạm hoãn phán quyết chặn thuế của CIT

Ngày 29/5, Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực Washington đã đưa ra quyết định tạm hoãn thi hành phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế, nhằm xem xét đơn kháng cáo từ chính phủ Mỹ. Theo đó, tất cả các mức thuế đã bị CIT đình chỉ vào ngày 28/5 sẽ tạm thời được khôi phục, cho đến khi có thông báo mới.

Phán quyết của Tòa phúc thẩm nêu rõ: “Phán quyết được ban hành bởi Tòa Thương mại Quốc tế được tạm hoãn thi hành trong thời gian chúng tôi xem xét các tài liệu kiến nghị.” Như vậy, Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump ít nhất trong giai đoạn ngắn hạn, tạo điều kiện cho chính quyền có thêm thời gian xử lý kháng cáo.

Nguồn gốc tranh chấp: Quyền hạn của Tổng thống theo IEEPA

Trước đó, vào ngày 28/5, CIT đã ra phán quyết đình chỉ hầu hết mức thuế nhập khẩu mà ông Trump đã áp đặt, cho rằng ông đã vượt quá quyền hạn khi sử dụng IEEPA để thực hiện các chính sách này. Đơn kiện được đệ trình bởi Liberty Justice Home đại diện cho năm doanh nghiệp nhỏ của Mỹ, với lập luận rằng việc viện dẫn tình trạng khẩn cấp để áp thuế là không hợp pháp.

Chính phủ Mỹ lập tức kháng cáo phán quyết này, đồng thời thông báo sẽ đề nghị biện pháp khẩn cấp từ Tòa án Tối cao, nếu Tòa phúc thẩm không tạm dừng thi hành phán quyết của CIT.

Lập luận từ cả hai phía

Trong khi chính quyền Trump tìm mọi cách để bảo vệ chính sách thuế của mình, thì các nguyên đơn vẫn giữ vững lập trường. Luật sư Jeffrey Schwab của Liberty Justice Center cho biết: “Việc Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump chỉ là một bước thủ tục. Cuối cùng, công lý sẽ đứng về phía các doanh nghiệp nhỏ đang bị đe dọa bởi chính sách thuế sai luật.”

Mặt khác, cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro cũng tuyên bố rằng kể cả khi chính quyền Trump thua kiện, họ vẫn còn nhiều cách khác để áp thuế, thể hiện rõ quyết tâm không từ bỏ chiến lược thương mại đã đề ra.

Phản ứng từ quốc tế và hệ quả ngoại giao

Phán quyết ban đầu của CIT đã khiến nhiều đối tác thương mại lớn của Mỹ như Anh, Canada, Đức và Liên minh châu Âu theo dõi sát sao. Trong khi Anh giữ lập trường trung lập và gọi đây là vấn đề nội bộ của Mỹ, thì Thủ tướng Canada Mark Carney lại lên tiếng hoan nghênh phán quyết, nhấn mạnh rằng “các mức thuế của Trump là bất hợp pháp”.

Dù vậy, Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump phần nào làm dịu lo ngại về khả năng gián đoạn các cuộc đàm phán thương mại đang được lên lịch trong vài ngày tới. Chính quyền Mỹ khẳng định quyết định này không ảnh hưởng đến các tiến trình đối thoại đã chuẩn bị kỹ lưỡng.

Một phán quyết khác, quy mô hẹp hơn cũng bất lợi cho Trump

Cùng ngày 30/5, một tòa án liên bang khác cũng tuyên bố ông Trump đã vượt thẩm quyền khi sử dụng IEEPA để áp thuế. Tuy nhiên, phán quyết này chỉ áp dụng với một công ty sản xuất đồ chơi khởi kiện, quy mô ảnh hưởng không rộng bằng quyết định của CIT. Chính quyền Mỹ cũng nhanh chóng đệ đơn kháng cáo với phán quyết này.

Tác động đến chiến lược thương mại của ông Trump

Việc Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump tạo ra cú hích lớn giúp ông duy trì chiến lược dùng thuế để gây áp lực trong các cuộc đàm phán thương mại. Tuy nhiên, nếu Tòa phúc thẩm hoặc Tòa Tối cao bác bỏ quyền viện dẫn IEEPA, chính quyền Trump sẽ cần dựa vào các đạo luật thương mại khác như Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại 1962 để tiếp tục chính sách thuế.

Điều này sẽ làm chậm đáng kể tiến trình đàm phán, gây khó khăn cho chính quyền trong việc tận dụng thuế như một đòn bẩy chính trị và kinh tế.

Kết luận: Trận chiến pháp lý còn kéo dài

Tình hình hiện tại cho thấy cuộc chiến pháp lý về quyền áp thuế của Tổng thống Trump vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp. Việc Tòa phúc thẩm khôi phục tạm thời thuế của ông Trump chỉ là bước đi đầu tiên trong một tiến trình kéo dài, có thể ảnh hưởng sâu rộng đến tương lai chính sách thương mại Mỹ và quan hệ kinh tế quốc tế.

Các phiên điều trần tiếp theo sẽ quyết định liệu ông Trump có thể tiếp tục chiến lược “thuế để đàm phán”, hay buộc phải thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận trong bối cảnh pháp lý ngày càng nghiêm ngặt.

Tin Hot: