Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đang dần hình thành rõ nét sau gần 4 tháng ông nhậm chức. Khác với các chính quyền tiền nhiệm thường theo đuổi mô hình “Pax Americana” – nơi Mỹ đảm nhiệm vai trò dẫn dắt toàn cầu, Tổng thống Trump theo đuổi mô hình “Pact Americana” – “Hiệp ước Mỹ”, tập trung tối đa vào lợi ích quốc gia. Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ mới này gồm 6 trụ cột then chốt, phản ánh quan điểm thực dụng và chính sách “Nước Mỹ trên hết”.

1. Tái định hình Học thuyết Monroe

Trụ cột đầu tiên trong chiến lược an ninh quốc gia Mỹ là tái xác lập ảnh hưởng tại Tây Bán cầu theo một phiên bản hiện đại của Học thuyết Monroe. Tổng thống Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ không chấp nhận sự can thiệp từ bên ngoài vào khu vực Mỹ Latin, Caribe và các khu vực lân cận. Điều này cũng bao gồm việc mở rộng ảnh hưởng sang Thái Bình Dương, đồng thời rút bớt cam kết ở Trung Đông và châu Âu. Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ chuyển hướng từ việc đóng vai trò “cảnh sát toàn cầu” sang tập trung bảo vệ khu vực sát sườn của mình.

2. An ninh nội địa là ưu tiên hàng đầu

Trụ cột thứ hai của chiến lược an ninh quốc gia Mỹ là đảm bảo an ninh nội địa. Tổng thống Trump tập trung vào việc kiểm soát biên giới, đặc biệt là khu vực biên giới phía nam với Mexico. Các mối đe dọa như nhập cư bất hợp pháp, tội phạm xuyên quốc gia và tấn công mạng được coi là các mối nguy trực tiếp. Điều này dẫn đến việc tái phân bổ ngân sách quốc phòng, rút bớt quân khỏi các điểm nóng như Iraq, Afghanistan và tập trung đầu tư vào phòng thủ nội địa.

3. Ngoại giao dựa trên giao dịch có điều kiện

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ dưới thời ông Trump chuyển từ quan hệ dựa trên giá trị sang quan hệ dựa trên lợi ích. Đây là điểm nổi bật trong trụ cột thứ ba. Ông Trump yêu cầu các đồng minh chia sẻ gánh nặng quốc phòng. Ví dụ, các quốc gia NATO được yêu cầu tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP, nếu không sẽ đối mặt với việc Mỹ rút cam kết an ninh. Tương tự, với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, Mỹ yêu cầu Nhật Bản và Hàn Quốc đóng góp thêm để duy trì sự hiện diện quân sự.

4. Chính sách cứng rắn có chọn lọc ở Trung Đông

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ không còn ưu tiên can thiệp quân sự quy mô lớn tại Trung Đông, nhưng vẫn giữ chính sách cứng rắn để bảo vệ đồng minh và lợi ích chiến lược. Tổng thống Trump hỗ trợ mạnh mẽ Israel, duy trì các hoạt động trừng phạt với Iran và đẩy mạnh Hiệp ước Abraham. Đồng thời, Washington áp dụng biện pháp quân sự có chọn lọc, sử dụng vũ khí chính xác cao và đặc nhiệm thay vì điều động lực lượng lớn.

5. Cô lập Trung Quốc trong các chuỗi cung ứng và công nghệ

Một trụ cột quan trọng khác trong chiến lược an ninh quốc gia Mỹ là đối đầu toàn diện với Trung Quốc. Tổng thống Trump áp dụng thuế quan cao, cấm xuất khẩu công nghệ nhạy cảm và tìm cách triệt tiêu ảnh hưởng của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Mỹ hạn chế đầu tư vào các công ty Trung Quốc và thúc đẩy xây dựng chuỗi cung ứng thay thế với các đồng minh như Nhật, Ấn Độ và Úc. Chính quyền Trump coi đây là cách để duy trì vị thế dẫn đầu công nghệ.

6. Tái cấu trúc quân đội theo hướng mạnh và tinh gọn

Cuối cùng, chiến lược an ninh quốc gia Mỹ hướng đến xây dựng một lực lượng vũ trang tinh gọn nhưng hiệu quả. Tổng thống Trump ưu tiên đầu tư vào vũ khí công nghệ cao như AI, lượng tử, tên lửa siêu thanh, đồng thời duy trì lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ và tăng cường đào tạo quân nhân. Mục tiêu là tăng cường khả năng răn đe và sẵn sàng hành động nhanh chóng trong các tình huống khẩn cấp.

Tổng kết

Sáu trụ cột trong chiến lược an ninh quốc gia Mỹ dưới thời Tổng thống Trump thể hiện một sự chuyển hướng sâu sắc trong chính sách đối ngoại và quốc phòng. Thay vì tập trung duy trì trật tự thế giới như trước đây, Mỹ hiện nay ưu tiên bảo vệ lợi ích quốc gia cụ thể, yêu cầu các đối tác chia sẻ gánh nặng và tập trung vào các khu vực chiến lược thiết yếu. Mô hình “Hiệp ước Mỹ” tuy có thể đem lại hiệu quả ngắn hạn, nhưng cũng đối mặt với rủi ro lớn về dài hạn, đặc biệt là trong việc duy trì liên minh và ảnh hưởng toàn cầu của Washington.

Tin Hot: