Nhà Trắng vừa lên tiếng phản đối quyết liệt sau khi Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) ra phán quyết bác bỏ quyền hạn của Tổng thống Donald Trump trong việc đơn phương áp thuế quan toàn diện đối với nhiều đối tác thương mại toàn cầu. Đây là động thái phản ứng mạnh mẽ nhất của chính quyền Trump kể từ khi tòa án Mỹ can thiệp vào các chính sách thương mại mang tính đối đầu của tổng thống.
Nhà Trắng phản pháo quyết định của tòa án
Ngay sau phán quyết từ CIT vào ngày 28/5, Nhà Trắng đã đưa ra thông cáo do phát ngôn viên Kush Desai đại diện:
“Việc giải quyết tình trạng khẩn cấp quốc gia không phải là điều mà các thẩm phán không do dân bầu quyết định. Tổng thống Trump đã cam kết đặt lợi ích nước Mỹ lên trên hết. Chính quyền sẽ tận dụng mọi quyền hạn trong tay để đối phó với cuộc khủng hoảng này và đưa nước Mỹ trở lại thời kỳ huy hoàng.”
Trong khi đó, Phó chánh văn phòng phụ trách chính sách Stephen Miller đăng trên mạng xã hội X rằng:
“Cuộc đảo chính tư pháp đã vượt ngoài tầm kiểm soát.”
Tòa án Thương mại Quốc tế bác quyền áp thuế của Tổng thống
Phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ nêu rõ rằng đòn thuế do ông Trump áp dụng hồi tháng 4 không phù hợp với Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) năm 1977 mà Nhà Trắng viện dẫn. Hội đồng ba thẩm phán cho rằng IEEPA không trao cho tổng thống quyền áp đặt thuế quan không giới hạn.
Lý do CIT bác bỏ thẩm quyền thuế quan của Tổng thống Trump
Yếu tố xét xử | Quan điểm của Tòa án CIT |
---|---|
Căn cứ pháp lý của Nhà Trắng | Đạo luật IEEPA năm 1977 |
Mục tiêu của ông Trump khi áp thuế | Thâm hụt thương mại gây tình trạng khẩn cấp |
Phán quyết của CIT | IEEPA không cho phép quyền thuế quan không giới hạn |
Kết luận | Thuế quan không hợp hiến, cần bị hủy bỏ |
Vào ngày 2/4, Tổng thống Trump tuyên bố áp dụng mức thuế chung 10% đối với 180 đối tác thương mại toàn cầu, đồng thời áp thuế đối ứng cao hơn với một số đối tác lớn như Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU). Tuy nhiên, ông sau đó đã tạm hoãn áp thuế đối ứng để chờ đàm phán song phương.
Bảng tóm tắt chính sách thuế quan của ông Trump
Thời điểm | Chính sách thuế mới | Đối tượng áp dụng |
---|---|---|
2/4/2025 | Thuế chung 10% | 180 quốc gia, vùng lãnh thổ toàn cầu |
Sau đó | Thuế đối ứng cao hơn (tạm hoãn) | Trung Quốc, EU và một số đối tác lớn khác |
IEEPA được thông qua năm 1977 nhằm trao cho tổng thống quyền áp dụng các biện pháp kinh tế trong trường hợp quốc gia đối mặt với “mối đe dọa bất thường và đáng chú ý”. Tuy nhiên, các thẩm phán CIT khẳng định rằng thâm hụt thương mại không đủ điều kiện để trở thành mối đe dọa khẩn cấp như quy định trong luật.
Hội đồng ba thẩm phán cũng nhấn mạnh rằng mọi cách giải thích trao quyền thuế quan không giới hạn cho tổng thống là vi hiến. Lâu nay, Quốc hội Mỹ vẫn giữ vai trò then chốt trong chính sách thuế quan, dù đã chuyển giao một phần quyền này cho hành pháp trong vài thập kỷ qua.
Khả năng kháng cáo và hệ quả pháp lý
Hiện tại, Nhà Trắng có thể kháng cáo phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ lên tòa phúc thẩm liên bang. Trong trường hợp cần thiết, vụ việc có thể được đưa lên Tòa án Tối cao Mỹ để đưa ra phán quyết cuối cùng.
Trình tự pháp lý tiếp theo của vụ việc
Giai đoạn | Cơ quan xử lý |
---|---|
Phán quyết sơ thẩm | Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) |
Kháng cáo | Tòa phúc thẩm liên bang Mỹ |
Phán quyết cuối cùng (nếu cần) | Tòa án Tối cao Mỹ |
Tác động chính trị và kinh tế
Phán quyết của CIT đang tạo nên làn sóng tranh luận gay gắt tại Washington. Trong khi phe Dân chủ hoan nghênh quyết định này là “một bước bảo vệ vai trò lập pháp của Quốc hội”, thì Nhà Trắng lại coi đây là hành động cản trở chính sách kinh tế quốc gia.
Về kinh tế, các mức thuế cao do ông Trump đề xuất có thể làm tăng chi phí hàng hóa nhập khẩu và gây xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu nếu được thực thi trở lại.
Kết luận
Phán quyết từ Tòa án Thương mại Quốc tế đã đặt dấu hỏi lớn về tính hợp hiến của các chính sách thuế quan mà Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Trump triển khai. Trong khi Nhà Trắng quyết liệt phản đối và khẳng định sẽ sử dụng mọi quyền hạn để bảo vệ lập trường, các cơ quan tư pháp lại đưa ra ranh giới pháp lý rõ ràng về quyền lực hành pháp. Diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào quá trình kháng cáo và những phán quyết từ các cấp tòa cao hơn.
Tin Hot:
- Giá vàng hôm nay
- Giá bạc hôm nay
- Giá cà phê hôm nay
- Giá cao su hôm nay
- Giá xăng dầu hôm nay
- Giá thép hôm nay
Đức Huy