Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang tiềm ẩn nhiều bất ổn, câu hỏi về khả năng ứng phó của Mỹ với một cú sốc năng lượng lớn lại được đặt ra. Khi lượng dầu dự trữ hiện tại chỉ còn một nửa so với mức tối đa, nhiều chuyên gia cảnh báo rằng điều này có thể hạn chế lựa chọn của Nhà Trắng trong việc đối phó với khủng hoảng dầu mỏ trong tương lai.

Bối cảnh lịch sử: Lượng dầu dự trữ từng là lá chắn chiến lược

Sau cuộc khủng hoảng năng lượng năm 1973 do lệnh cấm vận dầu mỏ từ Saudi Arabia, Quốc hội Mỹ đã ban hành đạo luật năm 1975 để thành lập lượng dầu dự trữ chiến lược quốc gia (Strategic Petroleum Reserve – SPR). Đây được xem là “lá chắn” bảo vệ nước Mỹ trước những cú sốc nguồn cung trong tương lai.

Tuy nhiên, đến nay, lượng dầu dự trữ chỉ còn lại khoảng 351 triệu thùng – tương đương khoảng 56 ngày nhập khẩu dầu, mức thấp nhất kể từ thập niên 1980.

Quyết định bán dầu năm 2022 và tác động chính trị

Năm 2022, trước áp lực giá nhiên liệu tăng cao do xung đột Nga – Ukraine, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã quyết định xuất bán hơn 200 triệu thùng từ lượng dầu dự trữ chiến lược. Động thái này giúp làm dịu thị trường tạm thời nhưng cũng gây ra nhiều chỉ trích từ phe Cộng hòa.

Bruce Westerman, Chủ tịch Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện, cho rằng động thái này là “sai lầm chiến lược”.
Kevin McCarthy, cựu Chủ tịch Hạ viện, lên tiếng cảnh báo rằng lượng dầu dự trữ đang dần cạn kiệt trong bối cảnh rủi ro toàn cầu gia tăng.

Nhà Trắng: “Không lo lắng về mức dự trữ”

Bất chấp những chỉ trích, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm trấn an rằng Mỹ vẫn đang nắm giữ lượng dầu dự trữ lớn nhất thế giới. Phát biểu trước Hạ viện, bà khẳng định:

“Tôi không lo lắng về mức dự trữ dầu. Chúng ta vẫn có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu chiến lược quốc gia.”

Cũng cần nhấn mạnh rằng Mỹ hiện là nước sản xuất dầu lớn nhất thế giới, thậm chí xuất khẩu dầu nhiều hơn nhập khẩu, khác xa hình ảnh “khát dầu” của năm 1973.

Dự trữ dầu thấp có làm suy yếu vị thế của Mỹ?

Theo nhà phân tích Bob Ryan tại BCA Research, lượng dầu dự trữ thấp sẽ khiến Nhà Trắng bị động hơn nếu phải áp dụng các lệnh trừng phạt lên Iran hoặc ứng phó với sự gián đoạn dòng chảy dầu qua eo biển Hormuz – nơi vận chuyển tới 20 triệu thùng/ngày.

Việc không còn khả năng linh hoạt sẽ buộc Mỹ phải dựa vào năng lực dự phòng của Saudi Arabia hoặc OPEC+ nếu nguồn cung bị gián đoạn.

Kế hoạch bổ sung dự trữ dầu bị đình trệ

Chính quyền Biden từng lên kế hoạch mua lại dầu để bù đắp lượng dầu dự trữ đã bán ra. Tuy nhiên, việc giá dầu vượt mục tiêu mua vào (67–72 USD/thùng) khiến các giao dịch bổ sung bị tạm dừng.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Angelo Fernández Hernández cho biết Bộ Năng lượng vẫn cam kết sẽ thực hiện chiến lược mua lại khi thị trường thuận lợi hơn. Tuy nhiên, chưa có thời điểm cụ thể cho việc khôi phục dự trữ.

Rủi ro phụ thuộc vào diễn biến tại Trung Đông

Cuộc xung đột giữa Israel và Hamas khiến nhiều người lo ngại về một cuộc chiến khu vực có thể lan sang các quốc gia sản xuất dầu. Tuy nhiên, chuyên gia Anne Slattery của công ty tư vấn RSM đánh giá rằng:

“Chừng nào xung đột chưa lan rộng đến Iran, tác động của nó tới thị trường dầu mỏ toàn cầu vẫn còn hạn chế.”

Dù vậy, nếu chiến sự vượt ra khỏi phạm vi hiện tại, giá dầu có thể nhanh chóng leo thang và việc chỉ còn một nửa lượng dầu dự trữ sẽ khiến Mỹ dễ tổn thương hơn.

Kết luận: Cảnh báo cho những kịch bản rủi ro

Việc chỉ còn một nửa lượng dầu dự trữ không lập tức đe dọa an ninh năng lượng của Mỹ, nhưng chắc chắn thu hẹp dư địa hành động trong các tình huống khẩn cấp. Trong thế giới đầy biến động, đặc biệt khi các yếu tố địa chính trị ngày càng phức tạp, Mỹ cần tính toán lại chiến lược sử dụng và bổ sung dự trữ dầu mỏ để đảm bảo chủ động đối phó với bất kỳ cú sốc nào có thể xảy ra trong tương lai.

Tin Hot