Nga muốn gì từ xung đột Ukraine là câu hỏi được đặt ra suốt hơn ba năm qua kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt nổ ra vào tháng 2/2022. Từ tuyên bố phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine, đến yêu cầu giữ Kiev ở thế trung lập, Moskva liên tục đưa ra các mục tiêu chiến lược, quân sự và chính trị nhằm định hình lại cục diện an ninh khu vực.

Phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine

Ngay từ những ngày đầu chiến dịch, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố rằng Nga muốn gì từ xung đột Ukraine là để bảo vệ cộng đồng nói tiếng Nga, loại bỏ các phần tử cực đoan, và chấm dứt xu hướng “phát xít hóa” mà Điện Kremlin cáo buộc chính phủ Kiev đang theo đuổi. Đồng thời, Nga đặt mục tiêu phi quân sự hóa Ukraine, tức là làm suy yếu hoặc phá hủy hoàn toàn năng lực quốc phòng của nước này.

Đây là cơ sở để Nga tấn công các kho vũ khí, căn cứ quân sự, sân bay và hệ thống phòng không của Ukraine ngay trong những ngày đầu chiến dịch. Dù không loại bỏ được chính phủ Zelensky như kỳ vọng ban đầu, Nga vẫn kiên định theo đuổi những mục tiêu này cho đến hiện tại.

Ngăn chặn Ukraine gia nhập NATO

Một trong những câu trả lời trọng tâm cho vấn đề Nga muốn gì từ xung đột Ukraine là việc Moskva muốn đảm bảo Ukraine không bao giờ trở thành thành viên NATO. Điện Kremlin coi sự mở rộng của NATO về phía đông là “lằn ranh đỏ” và mối đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia Nga.

Tổng thống Putin và các quan chức cấp cao đã nhiều lần lên án việc phương Tây hỗ trợ quân sự cho Ukraine, cho rằng điều đó biến Kiev thành “căn cứ tiền phương” đe dọa biên giới Nga. Trong bối cảnh NATO ngày càng sát cánh cùng Ukraine qua các gói viện trợ và đào tạo quân sự, lập trường này của Moskva ngày càng cứng rắn.

Đảm bảo vị thế lịch sử và ảnh hưởng với Ukraine

Khi tìm hiểu Nga muốn gì từ xung đột Ukraine, không thể bỏ qua yếu tố lịch sử. Tổng thống Putin từng khẳng định Ukraine là một phần không thể tách rời của nước Nga từ thời kỳ Kiev Rus thế kỷ IX. Trong bài viết năm 2021, ông thậm chí tuyên bố “người Nga và người Ukraine là một dân tộc.”

Việc Ukraine ngả về phương Tây bị Moskva coi là phản bội di sản chung, và xung đột quân sự là công cụ để Nga buộc Ukraine quay về “vòng ảnh hưởng” truyền thống. Điều này giải thích vì sao Nga luôn phản đối Kiev gia nhập EU, NATO hay các tổ chức quốc tế độc lập khác.

Giành lại lãnh thổ và kiểm soát các vùng ly khai

Một phần trong câu trả lời cho vấn đề Nga muốn gì từ xung đột Ukraine là tham vọng lãnh thổ. Sau khi sáp nhập Crimea vào năm 2014, Nga tiếp tục công nhận độc lập và hỗ trợ quân sự cho Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia. Năm 2022, Nga tuyên bố sáp nhập chính thức bốn khu vực này.

Nga hiện đang tập trung kiểm soát hoàn toàn tỉnh Donetsk – khu vực chiến lược về kinh tế và quân sự – trước khi bước vào bất kỳ tiến trình đàm phán hòa bình nào. Mục tiêu kiểm soát lãnh thổ rõ ràng là một phần cốt lõi trong việc xác định Nga muốn gì từ xung đột Ukraine.

Loại bỏ vai trò của Zelensky và chính phủ thân phương Tây

Trong giai đoạn đầu chiến dịch, mục tiêu thay thế Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky được giới phân tích coi là một trong những động cơ hàng đầu. Việc Nga muốn gì từ xung đột Ukraine bao gồm cả việc dựng lên một chính quyền thân Moskva, có thể hợp tác hoặc trung lập, thay vì một chính phủ chủ trương hội nhập phương Tây.

Hiện tại, Nga tuyên bố không công nhận tính hợp pháp của ông Zelensky, cho rằng ông đã hết nhiệm kỳ. Quan điểm này gây khó khăn lớn cho bất kỳ nỗ lực hòa đàm nào trong tương lai gần.

Thiết lập một trật tự an ninh mới tại châu Âu

Cuối cùng, Nga muốn gì từ xung đột Ukraine còn mang yếu tố chiến lược lớn hơn: tái định hình trật tự an ninh châu Âu. Moskva muốn chấm dứt ảnh hưởng tuyệt đối của NATO tại khu vực Đông Âu và đòi hỏi thiết lập một cấu trúc an ninh “đa cực” mà trong đó Nga là một bên có tiếng nói quyết định.

Việc NATO mở rộng, đặc biệt là khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập, càng khiến Nga coi việc duy trì hiện diện quân sự tại Ukraine là điều không thể thỏa hiệp.

Kết luận: Mục tiêu của Nga không chỉ là lãnh thổ, mà còn là địa chính trị

Rõ ràng, Nga muốn gì từ xung đột Ukraine không chỉ đơn giản là kiểm soát vài vùng đất hay thay đổi chế độ. Nga theo đuổi mục tiêu lớn hơn: định hình lại cấu trúc an ninh khu vực, ngăn NATO mở rộng, và khẳng định lại vai trò cường quốc của mình trên trường quốc tế.

Trong bối cảnh chiến sự vẫn tiếp diễn và chưa có dấu hiệu chấm dứt, tương lai của Ukraine, cũng như quan hệ Nga – phương Tây, sẽ tiếp tục xoay quanh câu hỏi then chốt: Nga muốn gì từ xung đột Ukraine, và liệu họ có đạt được điều đó không?

Tin Hot: